Algemene Beschouwingen
Vandaag houden we algemene beschouwingen, en dat is een gelegenheid om eens los van de waan van de dag met elkaar na te denken over de staat van Drenthe, en wat ons te doen staat als Drentse politiek in het komende jaar.
En voorzitter, dit zijn niet de eerste algemene beschouwingen die ik namens de ChristenUnie mag uitspreken. Maar het zijn wel de meest unieke van al die keren dat ik dat mocht doen. Niet vanuit de Statenzaal in Assen, deze keer maar vanaf een zolderkamertje in mijn huis. Waar het vorig jaar nog een onvoorstelbaar scenario was om online te vergaderen, begint het nu al aardig te wennen. Waar het vorig jaar nog heel gewoon was om elkaar de hand te schudden aan het begin van elke vergadering is dat iets waar ik op dit moment niet aan moet denken. Waar het vorig jaar nog bruiste in Drenthe is het nu stil. Waar de economie vorig jaar aantrok, zijn er nu grote zorgen op dit punt.
De wereld is tot stilstand gekomen, en zo ook Drenthe.
Het maakt mij echter ook dankbaar voor de vele goede jaren die achter ons liggen. Sinds de Tweede Wereldoorlog is het relatief rustig geweest in Nederland. En wat is dit vergeleken bij wat onze grootouders en wellicht ook ouders van sommigen van ons hebben meegemaakt.
We leven nog steeds in een veilig land, we hebben een dak boven ons hoofd en voldoende te eten. Maar het laat ook zien hoe kwetsbaar ons leven is. Er kan zomaar iets zijn, waardoor alles wat zo normaal leek, over de kop gegooid wordt.
En aan de andere kant hadden we dit misschien best aan kunnen zien komen. We plegen roofbouw op de aarde, doordat we grondstoffen en voedsel overal vandaan slepen, gebruiken, weggooien en weer nieuwe regelen. We vliegen de hele wereld over en we gebruiken elk jaar meer dan dat de aarde oplevert. Hier is voor gewaarschuwd, maar we hebben daar niet of niet voldoende op geacteerd.
Dat eist z’n tol. En dat doet ons denken aan de andere grote crisis die ons boven het hoofd hangt, dat is de klimaatcrisis. De aarde warmt op, waardoor de ijsbergen smelten en de zeespiegel stijgt. Met branden, overstromingen, extreme droogte en extreme hitte tot gevolg. Daar merken we de gevolgen al van, ook in Drenthe. En volgens een rapport van het toonaangevende IPBES, een intergouvernementeel wetenschappelijk platform van meer dan 100 landen dat zich richt op biodiversiteit en ecosysteemdiensten, is er ook een duidelijk verband tussen onze omgang met de natuur en de huidige pandemie.
En laten we dit moment dan ook als een wake-upcall zien, om niet langer onze kop in het zand te steken, maar onze handen uit de mouwen! En met deze crisis zien wij daar allerlei kansen voor. Maar dat moeten we wel op een manier doen dat iedereen dit mee kan maken. We hoeven niet in 1 keer alles anders te doen. Het is belangrijk om dit in een tempo te doen dat iedereen kan bijbenen. Dát is in ieder geval een van de lessen die wij leren van de politieke situatie in Amerika. Laten wij voorkomen dat er een voedingsbodem is voor niet-democratische ideologieën door als politiek te ver voorop te lopen. Wij pleiten daarom voor het benutten van klimaatkoppelkansen: door de coronacrisis zullen we als provincie op allerlei terreinen van alles moeten repareren. En wat de ChristenUnie betreft pakken we de klimaatkoppelkansen die er liggen: de dingen die we toch al van plan waren te doen, doen we nu op zo'n manier dat het bijdraagt aan een verbetering van ons klimaat. Dus als mensen nu omgeschoold moeten worden omdat ze door de coronacrisis werkloos zijn geworden, bijvoorbeeld iemand die in de podiumbouw zat, dan stimuleren wij omscholing naar een vak dat bijdraagt aan het klimaat, bijvoorbeeld het omscholen naar het vak van zonnepanelen-installateur, of, waar we echt nog een tekort aan vakmensen hebben, een baan in de asbestsanering.
Als we wegen aanleggen, laten we dat dan zo mogelijk met herbruikbare materialen doen en ook hier zoeken naar koppelkansen , zoals bijvoorbeeld een koppeling met energie-opwekking.
Als we bedrijven steunen, laten we dat dan ook doen met stimulansen richting een circulaire economie, en vergroening van de bedrijfsvoering.
En nu we het thuiswerken onder de knie hebben, kunnen we samen onze autokilometers terugbrengen.
Want dat heeft deze crisis ook weer laten zien: wat zijn we als mensen veerkrachtig en creatief! We zien zoveel mooie initiatieven in de samenleving, waarin naar elkaar wordt omgekeken. Ook op een dag als vandaag zien we allerlei alternatieve manieren om bijvoorbeeld Sint Maarten te vieren. Wat zien we ook een creativiteit bij onze ondernemers, die allerlei nieuwe manieren bedenken om geld te verdienen. En wat heeft het ook waarde dat we wat meer rust krijgen in onze overspannen samenleving. Zoveel druk als er ligt op gezinnen, maar ook op onze jongeren die de druk voelen om te presteren. Wij hopen dat er, ook op de lange termijn, weer wat meer lucht komt voor onze samenleving. En om te voorkomen dat de mooie infrastructuur die we in Drenthe hebben als het gaat om allerlei vrijwilligersorganisaties verloren gaat dienen we samen met de PvdA de motie ‘Frisse start na corona’ in.
En voorzitter, u heeft vast gezien dat de ChristenUnie de afgelopen tijd bij voorstellen van het college al gezocht heeft naar die klimaatkoppelkansen, bijvoorbeeld bij de economische koers. We zullen dit ook blijven doen, bijvoorbeeld bij de de investeringsagenda die voorligt. De investeringsagenda is nog een agenda op hoofdlijnen. Het is een agenda die we, en dat is best bijzonder, in een proces met alle partijen in deze Staten hebben vormgegeven. Wij kunnen ons dan ook goed vinden de richting van de agenda en vragen het college om bij de uitwerking van de verschillende onderdelen van deze Agenda die klimaatkoppelkansen te zoeken en te verwerken in haar voorstellen aan deze Staten. Ook horen we graag van het college of ze dit bereid is te doen voor de hele begroting. En in het verlengde hiervan dienen we straks ook samen met de PvdD en SP een motie in om de Agenda voor Groen Herstel van de Drentse natuur en milieufederatie te gebruiken voor nieuw beleid.
Tot slot voorzitter willen we afsluiten met een hoopvol en vertrouwensvol perspectief dat wij u allen toewensen: kijk naar de vogels in het veld: zij zaaien niet, zij oogsten niet, en vullen geen voorraadschuren. Het is onze Hemelse vader die hen voed. Hij weet wat we nodig hebben, en heeft alles in Zijn hand.
